23 mrt Homeostasis
De term homeostasis werd opgeworpen door Walter Cannon voor een gezonde balans naar de reactie van mens en dier op bedreiging.
Het vermogen om homeostasis te bereiken is in mijn ogen ook de rode draad die je in elke mythe of religie terug kan vinden. In de meeste bronnen die ik tot nu toe heb kunnen bestuderen is alles terug te herleiden naar een proces waar ieder mens door heengaat, iets wat wij het leven noemen. De levensles gaat over de keuze tussen angst en liefde. Wat deze twee woorden allemaal betekenen zul je aan de levende lijve ervaren. Wat we allemaal in een moment ervaren is zo complex dat het enige studie vereist om dit te kunnen bevatten. Veel van de schrijvers van de verhalen waren dan ook mensen die veel kennis hadden over de natuurwetenschappen. Daaruit konden zij opmaken dat wij het als mens niet voor het zeggen hebben, want de natuurwetten zijn een gegeven. Alle menselijke eigenschappen zou je dus zoveel mogelijk in lijn moeten brengen met die wetten. Daarvoor moet je oefenen, want ons menselijk lichaam is als een zacht membraan gevuld met triljoenen cellen die als kleine universums weer even gevoelig en kwetsbaar zijn als wij, en onze geest en onze gedachten zijn even veranderlijk en makkelijk te beïnvloeden als water door omstandigheden. Deze werelden in werelden zijn nauwelijks te bevatten zonder een systeem. Dus mensen hebben dit op verschillende manieren in kaart gebracht, op allerlei manieren uitgaande van de natuurlijk middelen die wij hebben, en dat is ons lichaam.
De meest eenvoudige uitleg over het leven is de meetkunde. Een punt, deze punt vormt een bewegende lijn, deze vormt de driehoek (een lichaam) dan
In vrijwel alle verhalen word er gesproken over drie grote verschillen in niveaus van ons bewustzijn; het stoffelijke, het intellectuele en spirituele bewust-zijn. Het stoffelijke vertegenwoordigd onze gedachten (de vader), onze emoties onze wensen en verlangens (de zoon) en het spirituele heeft invloed op onze mentaliteit en bepaalt uiteindelijk ons gedrag Als we de balans kunnen vinden tussen deze drie bewustzijn niveaus dan hebben we het hoogst haalbare bereikt; we zijn in staat om energie te genereren vanuit ons zelf.
Homeostasis in je eigen lichaam.
Erasmus beschreef in zijn lof der zotheid de voordelen van je leven leven als een zot. De eerste kaart van de zogenaamde Arcana; de grote geheimen die het leven in zich heeft, is de Nul, het niets, elke nieuwe ervaring begint vanuit iets ondefinieerbaars. Het meetkundige symbool hiervoor is de punt, het chemisch biologische is de Intuïtief voel je daar wil ik heen, als een vonk voel je het verlangen om in beweging te komen, de Tzimtzum in de Joodse Kaballa, de punt die in beweging komt vormt een bewegende lijn in de principes van de wetenschap. Op de Tarotkaart van raider Wait stap een jongeman met een klein hondje een afgrond in. Op de kaart van Crowley staat een man wijdbeens met allemaal cirkels om hem heen. Welke van alle werelden die mijn gedachten kunnen scheppen zal ik ingaan.Vanuit welk perspectief kan ik het beste kijken naar de situatie. Thurston
De vonk die vlam vat, het wiel van fortuin dat in beweging komt.
Als we aan iets nieuws beginnen weten we niet hoe het zal gaan. Achteraf kun je pas bekijken hoe het allemaal ging. Dom of ondoordacht zal menigeen zeggen die niet begrijpt dat je niet kan bedenken hoe de toekomst eruit zal zien. Maar ach we zouden het zo graag willen. En dus proberen we onszelf en alle anderen te beheersen tot het niet meer kan. De natuur laat zich echter niet beheersen.
Lijdt onderzoek niet alleen maar tot nog meer chaos? Ja en dat is waar het omgaat want chaos betekent leegte en dat is waar het om te doen was. Want hoe fijn is het om elke dag opnieuw leeg te zijn en in de zon te zitten zonder me schuldig te voelen of te schamen voor een verleden wat voorbij is of een toekomst te vrezen die er nog niet eens is.
Dat is wat angst met mij deed. Vertrouwen is de betere keuze dan angst zelf tegen beter weten in. Want we scheppen met onze woorden onze eigen gedachten en die sturen niet alleen ons zenuwstelsel aan maar creëren ook een eigen werkelijkheid. We denken niet meer in mogelijkheden maar in beperkingen, ons reactie vermogen wordt dermate beperkt dat we gedoemt zijn. Terwijl we ook uit overtuiging kunnen kiezen voor het andere uiterste van alle mogelijkheden. Vertrouwen.
De meeste mensen weten inmiddels wel een beetje hoe ons eigen lichaam reageert op mogelijke bedreigingen. We ontwikkelen al jong allerlei strategiën, uitgaande van de mogelijkheden op dat moment. Dat je in de baarmoeder nog weinig mogelijkheden hebt om te reageren spreekt voor zich, als je zonder na te denken die overlevingststrategie blijft aanhouden loop je vroeg of laat tegen de muur aan. Het DNA in je cellen werkt net als een gezin, een klas of een andere groep, tante Truus onthoudt dit en ome Sjaak dat. Er wordt een hoop verzonnen, veronderstelt en gekletst onderling. Dit alles is als een vergaarbak van ervaringen een oneindige kettingreactie waar je alleen zelf verandering in kan brengen. Hoe dan?
Stap 1
Besef dat wat/wie ik in wezen ben veel complexer is dan ik ooit kan bevatten. Mijn hersenen hebben een beperkt vermogen om de realiteit te overzien laat staan begrijpen, ze zullen de werkelijkheid altijd compartimentaliseren. Ik geef een wolk een naam, want ik zie met onze ogen iets en mijn hersenen verbinden wat ik zie met alle beschikbare informatie.
Dat wat ik zien in wezen moleculen zijn die voor het grootste gedeelte bestaan uit energie doet wat er werkelijk gaande is nog te kort dus als we met woorden duidelijk willen maken wat er werkelijk gaande is hebben we alleen dat nog maar verklaard, wat de invloed is op ons leven en ons gedrag en hoeveel andere factoren daar invloed op hebben is niet in een zin te vatten.
Stap twee
We moeten dus beginnen met het aanvaarden dat we niet het vermogen hebben om de werkelijkheid volledig te bevatten met ons verstand nog iets stellig te kunnen beweren alsof de waarheid niet veel meerdere facetten heeft en elke waarheid niet ook het tegengestelde in zich heeft.
Stap drie
We moeten over de teleurstelling heenkomen dat een strijd winnen niet het doel is en gelijk krijgen ook niet, en de angst niet als wapen gebruiken om met geweld dilemma’s op te lossen daar hebben we onze prefrontal cortex voor gekregen.
Stap vier
Als wortel van al het kwaad er uit hebben weten te trekken, namelijk de illusie dat wij kunnen weten dat goed is en wat slecht kunnen we ophouden met oordelen over ons zelf,\ anderen en het leven. En beginnen met leven.
Stap vijf.
Nu komt de vraag op wat kunnen we dan wel doen met onze vermogens? Gaan we door de poort van het onbekende heen in plaats van ervoor te blijven dralen en ons arme zenuwstelsel te verwarren met waarschuwingen voor alle mogelijke gevaren onderwijl negerend dat het water ons tot aan de hals gestegen is en we echt verder moeten? Is stilstand beter dan het onbekende? Niets meemaken beter dan iets moois beleven dat we niet vast kunnen houden?
We kunnen inmiddels veel bedenken want we kennen niet alleen de ervaringen van onszelf en onze omgeving, we kennen de ervaringen van de hele wereld. We kennen de gruwelijke geschiedenis van oorlogen en geweld en elke dag als je het nieuws luistert of de krant leest krijg je nog meer input. En de amygdala neemt het weer over want ik schuif het af want ik weet niet hoe ik hiermee om moet gaan.
Dit moeten ik leren voor te zijn. Want als dit arme systeem het overneemt kan ik mijn kennis en vaardigheden niet meer gebruiken.
Als de amygdala het signaal krijgt dat ik heb opgegeven en ik me geen raad meer weet in een situatie dan zet deze alles in werking om mijn lichaam in de verlevingsstand te brengen. Het kiest voor mij omdat ik geen keuze wil maken omdat ik niet helder heb wat mijn hoogste doel is.
Ik had wel wat aardse doelen zoals een klein huis, een gezin, een fijne baan of een autootje maar geen principiële doelen ontwikkelt. Ik had nog geen kennis over gedragspatronen en ook niet geleerd op welke manieren Ik het beste zou kunnen communiceren met anderen. Ik deed maar wat en herhaalde zo slechts dat wat ik mezelf geleerd had en wat ik leerde van de mensen om me heen.
Dat deze familiegewoontes in de grote wereld anders werkten dan gehoopt en dat ik hier iets aan kon veranderen, dat ik de betekenissen van sommige woorden niet goed begrepen had, dat ik nieuwe woorden en zinnen kon leren om aan een ander te vertellen wat er in mij omgaat, dat ik kon leren van mezelf te houden en niet kon weten dat ik dat niet deed voordat ik echt kon voelen hoe anders het voelt in mijn lichaam nu ik dat wel doe.
Het kost veel tijd en veel moeite maar is uiteindelijk van levensbelang. Want alle alternatieve routes zijn hooguit uitstel van executie en als je te lang uitstelt dan wordt je ziek. Dis-ease is on-gemak, disbalans en alles behalve homeostasis en dat lijdt onherroepelijk van kwaad tot erger.
Misschien is het de loop der dingen dat we door gaan tot er niets meer te verliezen is. Het lichaam zegt nee en je wordt ziek, of de geest zegt het hoeft voor mij niet meer. Moet het zover komen of kan het besef eerder komen als je eerder leert hoe het lichaam en onze hersenen werken. Als je eerder leest welke verdedigingsstrategiën er zijn en begrijpt dat je zelf ook wel eens die lowroad kiest en dat je jezelf dat patroon hebt aangeleerd en dat je het weer af kan leren.
Als de focus al jong gericht wordt op het verwezenlijken van wat is. Als je zonder schaamte toe kan geven dat je leven op dit moment een puinhoop is en vandaaruit begint op te bouwen uitgaande van zinvolle adviezen van mensen die een weg hebben gevonden uit het meer van zelfmedelijden, het bad van cortisol…
Als we ons bedreigd voelen uit zich dat in ons lichaam bijvoorbeeld in alle organen die hormonen produceren (ons endrocrine stelsel) en het zenuwstelsel.
Deze stelsels zullen ervoor zorgen dat ons lichaam zo snel mogelijk kan ontsnappen aan dat wat we als gevaarlijk zien. Onze ademhaling wordt versneld en ons hart gaat sneller kloppen, waardoor de zuurstof en de voedingsstoffen in verhoogd tempo via ons bloed naar die delen in ons lichaam worden gepompt die we nodig hebben om te overleven.
De organen en weefsels die niet van levensbelang zijn hebben op dat moment pech, want zij krijgen minder dan dat wat ze nodig hebben om goed te kunnen functioneren. Zo wordt ook de prefrontal cortex buiten spel gezet en dit is nu juist het gedeelte van onze hersenen waarmee ik mijn persoonlijkheid kan ontwikkelen, hier zit mijn vermogen om mijn leven te plannen en goede oplossingen te bedenken voor complexe problemen. Je kunt je voorstellen hoe een gesprek voor mij verloopt als dit vermogen is uitgeschakelt.
Je kunt het vaak zien aan de ogen van een ander dat deze niet meer voor rede vatbaar is, via social media of aan de telefoon is dit minder goed waar te nemen. In mijzelf is het voelbaar, maar als je al lang vanuit angst leeft en zo gewend bent aan het gevoel dan is het moeilijker in jezelf waar te nemen omdat je zo gewend bent aan het gevoel dat het je niet meer opvalt.
Misschien ben je wel eens verliefd geweest op iemand en even was die ander ook verliefd op jou, het gevoel wat je dan hebt, als je hart zich opent in vertrouwen is hoe het voelt als je zenuwstelsel zich eindelijk weer ontspant. De angst zal het echter snel weer overnemen en het wantrouwen zal de relatie al snel weer ondermijnen als je hier niet aan gaat werken.
(Hannah Cuppens beschrijft deze dynamiek van aantrekken en afstoten mooi in haar boek liefdesbang, zij refereert hierin naar John Welwood die in het book Perfect love, imperfect relationships uitlegt dat het onze eigen hartspier is die ervoor zorgt dat ons parasympatsche zenuwstelsel eindelijk tot rust kan komen.)
We hebben dus in ons hoofd het vermogen om op een andere manier te reageren op iets wat we als bedreigend ervaren. We moeten liefst ruim voordat we in paniek raken al een stappenplan gaan maken. En een post onvoorzien hierin meenemen. ‘The work’ van Byron Kathy helpt mij om mijn gedachten op te schonen, wat is echt waar en wat is slechts een aanname of een veronderstelling? Andere middelen die ik veel gebruik zijn goed uitgewerkte orakels die geen angst oproepen maar waarvan de teksten juist helpen om vertrouwen te hebben in de loop der dingen als je een vraag stelt. De Tarot kaarten en de Itjing waren mijn begeleiders in het helpen om mijn negatieve gedachten te ondermijnen met optimisme en vertrouwen. Het was gevoelsmatig zo’n groot verschil om de positieve gedachten van een wijs mens te lezen dan naar mijn eigen trieste veronderstellingen te luisteren dat het niet moeilijk was om toe te geven dat er iets in mijn manier van denken beschadigd was geraakt dat hersteld moest worden.
Het gevaar dat ik overal zag was slechts een veronderstelling gebaseerd op ervaring en kennis en die had ik in overvloed. En als ik bang ben, en echt mijn ogen richt op dat wat bedreigend zou kunnen zijn vind ik overal wel iets wat mis kan gaan. Ik heb veel tijd verdaan met zoeken naar mogelijke problemen en kon door die filter niet zien wat mij allemaal wel toeviel.
Als dit gebeurd dan zou er dat kunnen gebeuren. En voor ik het wist ging de zon weer onder en was er weer een mooie dag voorbij gegaan zonder dat ik er iets van gemerkt had. Het hele universum had een dag voorbereid vol ontmoetingen, en ontdekkingen en ik zat thuis te piekeren en te werken.
Een van de geboden van de Egyptenaren zou volgens Manley Hall zijn geweest je geen zorgen te maken. Als ik bedenkt wat ik hiermee in mijn lichaam veroorzaak is dit een zeer belangrijk gebod. Dingen plannen of goed voorbereiden is zinvol, je zorgen maken draagt helemaal niets bij en levert alleen een hoop stress op en dit kost energie.
Schaamte en schuldgevoelens, over dingen die voorbij zijn, wrok en haat triggeren deze respons. Reden te meer om realitisch naar je herinneringen te kijken en hoe bepalend deze herinneringen zijn geworden in je leven.
Als je kijkt naar de afbeelding van de hormoonproducerende organen zul je zien dat deze punten overeenkomen met de shakra punten. Shakra betekent wiel, draaiend wiel van energie. Onze hormonen zijn de bronnen van energie. Ze staan allemaal met elkaar in verbinding. Als we die verbindingen verbreken, dan gaat er iets mis in de stroom van energie en dat is voelbaar en merkbaar.
In Qi gong en Tai chi wordt gesproken over energie werk waarbij men door langzame, zachte bewegingen, ademhalingstechnieken aandacht en voorstellingsvermogen het lichaam bekrachtigd zodat het lichaam en de geest ontspant.
Als we niet Zelf gaan oefenen om er een gewoonte van te maken in te grijpen en de oneindige stroom van gedachtes, doordrenkt met aannames en veronderstellingen regelmatig filteren dan worden de gedachten troebel. We klampen ons vast aan de angst want de hormonen geven ons een kracht die ons sterker maakt dan we werkelijk zijn. Deze energie is echter geen vat zonder bodem.
We moeten ontspannen en ons losmaken van alle gedachten, en oefenen om de leegte die dan blijft niet op te vullen met dezelfde zorgen maar de leegte gaan gebruiken om te gaan creeren, vanuit het niets komen de ideen en daaruit komt onze eigen wil voort. Will en well klinkt bijna hetzelfde, en als je erop gaat letten dan zul je merken dat veel woorden met dezelfde klank aan elkaar verwand zijn.
We hebben het vermogen om te kiezen voor dat wat we het liefste willen binnen de mogelijkheden die er op dat moment zijn. Wat willen we ervaren? Dat is leven. Al het andere is overleven. We kunnen het vermogen cultiveren om een compromis te willen sluiten, een creatieve oplossing te vinden, iets nieuws te ontdekken of te leren. Het is niet of of maar en en.
De dagen, uren, minuten voordat de paniek toeslaat is een kostbare tijd, je kunt het bereiken van de homeostasis in je eigen lichaam zelf een prioriteit maken, je kan ook al het andere of alle anderen een prioriteit maken.
Hoe kun je op een gezonde manier woorden geven aan dat wat je voelt? Marshall Rosenberg bedacht een handleiding en noemde het non violent communication. Hij bedacht twee karakters, de jakhals vertegenwoordigd daarbij de communicatie die op angst gebaseerd is en de giraffe die van alle dieren het grootste hart zou hebben de communicatie op een vreedzame gelijkwaardige, zinvolle en constructieve manier verlopt, en gericht is op een compromis waar beide partijen vrede mee kunnen hebben.
Hij gaat hierbij uit van drie vermogens die je in jezelf kunt ontwikkelen en dat is empathie te voelen voor dat wat er in jezelf speelt. Als dit gelukt is kun je empathie voelen voor wat er in de ander leeft en vervolgens zul je feitelijk beschrijven wat je zag gebeuren, hoe dat voelt in jou, en dan moet je bedenken wat jou behoeftes is en een verzoek voor doen. Dit is allemaal niet zo een twee drie te leren en we hebben al heel veel moeten leren van onze ouders en onze omgeving dus de bereidheid kan aanvankelijk niet erg groot zijn om weer iets nieuws te leren, maar als je enkele van zijn filmpjes kijkt begrijp je snel hoe zinvol het is dit te leren.
Het vraagt ook om de moed om iets nieuws te proberen waarvan je niet weet hoe het zal gaan. En je angst voor het oordeel van anderen ondergeschikt te maken aan het besef dat jou gevoel uniek is en een hele belangrijke functie heeft. Je zal er iets van leren en anderen ook. Dit zal je niet altijd in dank worden afgenomen maar dat is ook niet je hoogste doel. Het hoogste doel is te voelen dat er in je iets authentieks is en dat bij je leven te betrekken.
Te groeien vanuit je eigen kern is elementair. We zijn geen copie van een ander ook al worden we geinspireerd en leren we van anderen en zijn er overeenkomsten, het meest wezenlijke is ons Zelf. Wat wij voelen en hoe we daarover nadenken en hoe we vervolgens verkiezen te handelen en te leven is aan ons zelf. Dat besef is als de kroon van een boom, daarna kunnen we gaan vertakken vanuit die kroon in alle windrichtingen.
Hoe graag we ook zeker willen weten wie er naast ons staat, we hebben geen recht op de totale overgave van een ander mens. En dit moeten we ook niet willen want dat eindigd zoals we weten in oorlogen waar mensen ‘hun plicht hebben gedaan’.
De andere reactie op gevaar is Tend and Befriend. ‘Huddle together’.
Waarom vechten tegen of voor dingen die niet te veranderen zijn? Daarheen gaan waar het beter voelt, waar we kunnen groeien en ons niet klein hoeven te maken.
We concentreren ons op ons lichaam en doen de dingen die we doen met een open hart. En produceren oxytocin in plaats van cortisol. Het hart blijft rustig in zijn eigen tempo slaan en het lichaam wordt niet uitgeput.
Dus hou het luchtig en kies voor optimisme. En verheug je op dat wat je toevalt. Geen plezier meer te kunnen voelen betekent dat er iets in je manier van denken niet klopt. Je denkt dat je recht hebt op iets dat je wilde en weigert te accepteren dat het leven anders loopt.
Als we somber zijn dan zien we overal spoken die stress veroorzaken. Als de controle af en toe door je vingers glipt kan je gaan geloven dat je geen enkele invloed kunt hebben op je leven. Je maakt geen plannen meer, en stopt een stok tussen de spaken van het wiel. heel herkenbaar en begrijpelijk maar niet wijs, als je het drijfzand zelf in loopt heeft niemand zin om je te redden.
En omdat je zelf geen plan maakt ben je voortdurend overgeleverd aan de plannen van anderen. Neem je kleine gekwetste zelf bij de hand en plan om te beginnen kleine dingen waarvan je weet dat die wel lukken. En begin het vertrouwen weer te herstellen. Be the king of your own castle. Maak een schema voor de projecten die nu nog stress in je oproepen, zo dat je het stap voor stap kan aanpakken als het zover is.
Praktiseer optimisme, zaag niet alles af maar bouw het op.
Dr Patch Adams; de advocaat voor het lachen, kwam er al snel achter dat minder dan drie procent van zijn patiënten een positieve mening over zichzelf had. En minder dan vijf procent van zijn patiënten beschikte over vitaliteit; wilskracht, energie, lichamelijke kracht en weerbaarheid. Het gaat niet alleen maar over iemands fysieke gezondheid, maar ook over de geestelijke gezondheid, veerkracht, persoonlijke waarden, overtuigingen, religie, persoonlijkheid en karakter. Daarnaast is de levensstijl ook van essentieel belang. Lichaamsbeweging, roken, slapen, voeding, alcohol- en drugsgebruik zijn elementen die grotendeels bepalen hoe vitaal iemand is. De meeste volwassenen die hij tegenkwam in zijn praktijk vonden zichzelf niet goed genoeg, hun huwelijk niet goed genoeg en hun werk niet goed genoeg.
Hij had het geluk dat hij al jong de vrijheid en mogelijkheid had zich bezig te houden met de ontwikkeling van zichzelf. En hij besloot na onderzoek dat hij de volgende eigenschappen in zichzelf wilde cultiveren;
hij wilde gelukkig zijn,
grappig,
liefdevol,
coöperatief,
creatief en
bedachtzaam.
En hiermee had hij een hoger doel voor zichzelf bepaald. Een doel dat boven alle andere aardse doelen uit stijgt.
Dat hij een studie kon doen als arts en inkomsten kon genereren uit zijn werkzaamheden waardoor hij samen met wat vrienden een huis kon kopen waar ze een eigen ziekenhuis van maakten, waar iedereen hetzelfde loon kreeg voor zijn of haar werkzaamheden is misschien niet voor iedereen weggelegd. Iedereen woonde in het huis als in een soort commune. Ze integreerden alle genezende kunstvormen. Hij gaf aan dat de nuclair family een van de slechste sociologische beslissingen van de eeuw is geweest. Het werkt niet, nergens. We zijn al 80 millioen jaar primaten die in communes leven, ’the ecologic footprint of nuclair family is impossible to feed’.
Veel mensen zijn eenzaam en vragen zich af waarom ze leven. Depressies zijn een symptoom van eenzaamheid, maar je kunt geen pillen verkopen voor eenzaamheid. Een interessante man en een leuk voorbeeld, net als David Byrne met zijn Utopia concert.
Bij psychosociale stress zal de bloeddruk oplopen, de bloedvaten zullen groter worden en hier zal spierweefsel groeien, hierdoor zal het weefsel stijver worden en minder flexibel. De bloedvaten zullen ook door de constante druk lijden en beschadigd raken waardoor ontstekingen en plaque ontstaan. Deze plaque trekt vet en cholesterol aan.
Reden genoeg dus om af en toe tegen jezelf te zeggen het is goed. Wat zeg ik? Het is fantastisch. Het is lente en de zon schijnt en ja de rest is er ook. En daartussen in een heel spectrum aan diversiteit.
Sorry, het is niet mogelijk om te reageren.