De eerste stap;

Wij erkenden dat mij machteloos stonden tegenover andere mensen, dat ons leven stuurloos was geworden.

Ik werd wakker en naast me lag een snurkende man. Ik kende hem al zeven jaar, maar voelde weinig tot niets, niet meer voor hem, niet meer voor mezelf en niet voor de wereld. Lethargie? Melancholie? Anhedonie? Alles wat ik deed ging om overleven; geld verdienen, iets bereiken, maar als je iets bereikt had dan was ik nog niet daar waar ik aan hoopte te komen. Ik dacht dat ik een huisje wilde kopen, dat had tenslotte iedereen die het enigszins voor elkaar had. Buiten dat moest een heleboel dingen. Ik moest regelmatig van mezelf naar mijn moeder, ik moest werken, ik moest applicaties leren, ik moest les voorbereiden en lesgeven, ik moest schoonmaken, ik moest naar vrienden, ik moest hardlopen, ik moest sporten, ik moest mijn administratie doen, ik moest de wc schoonmaken, het huis schilderen, op funda kijken, nieuwe kleren kopen, mijn benen scheren, mijn nagels verzorgen, buikspieroefeningen doen. Ik deed eigenlijk niets van harte.

Anhedonie wordt gedefinieerd als het niet meer (kunnen) ervaren van vreugde. Het is een van de meest bekende symptomen van een klinische depressie, maar anhedonie komt ook voor bij andere vormen van psychopathologie en mensen zonder psychische aandoeningen.

Melancholie of weemoed is een gemoedstoestand die neigt naar depressie en zich kenmerkt door een verdrietige kijk op het verleden of een onvervuld verlangen. De naam is afkomstig van het Griekse melas: zwart en cholè: gal. 

Ik had werk dat op zich best leuk was. Ik werkte als free lancer, nam alle opdrachten die ik kreeg aan. Ik had een vaste opdrachtgever die meestal ontevreden was. Mijn vriend was aardig en zag er leuk uit en daarbuiten voornamelijk met zijn kunst bezig, hij was eigenlijk ook regelmatig teleurgesteld in mij als ik niet mee op reis kon of naar zijn vrienden of ouders wilde. Hij was net als alle andere dingen in mijn leven tot een verplichting geworden.

Wat was er mis, waren het hormonen, waren het de voordagen van de overgang, was ik een verwende ontevreden trut, stelde ik te hoge eisen aan het leven? Moest ik nog iets opruimen uit het verleden? Naar een psycholoog of een coach? Ik had geen idee. Ik kon een einde maken aan de relatie, ik kon ander werk zoeken maar ik wist dat het gevoel niet zou veranderen, het zat dieper, ik sleepte een heleboel met me mee, waarschijnlijk zelfs dingen die niet eens van mij waren. Ik zocht naar een plek die ik op aarde nog niet gevonden had en misschien ook nooit zou vinden.

Ik had meerdere relaties gehad en me na de verliefde periode net zo verloren gevoeld als zonder. Ik dacht aan mensen die een geloof hadden, ik had wel eens beelden gezien van vrouwen die echt geloofden in God en iets uitstraalden van weten waar je thuishoort. Wat ik van God begrepen had daar kon ik niet in geloven. Ik had ergens in een van de boeken die ik las dat je God niet kan vinden maar God jou vindt, niet wetende wat God was vouwde mijn handen en vroeg aan hem omdat ik geleerd had dat het een hij was; “Vind me dan, alsjeblieft.”

Diezelfde middag vertelde een collega op het werk over een boekleesclub, 25 eeuwen theologie. Ik dacht aan mijn vraag die ochtend en dacht als ik me hier nu niet voor opgeef, hoe zou God zich dan kenbaar moeten maken? Het begrip synchroniciteit is je misschien wel bekent.

De term synchroniciteit is in 1930 bedacht door de Zwitserse psychiater en psycholoog Carl Gustav Jung en betekent letterlijk gelijktijdigheid. Er is sprake van synchroniciteit als twee of meer gebeurtenissen min of meer gelijktijdig optreden in een voor de betrokken persoon zinvol verband. Deze persoon ervaart het als meer dan gewoon toeval. In de spirituele wereld wordt synchroniciteit gezien als een soort teken, een richtingaanwijzer. Het herkennen van de tekens van synchroniciteit is slechts een begin. Meditatie is een manier om open te leren staan voor dergelijke tekens en ze op waarde te schatten.

Ik had een paar jaar eerder van een vriendin die Tarot kaarten legde gehoord over een website waar je gratis een dagkaart kon trekken. In die tijd begreep ik niets van tarot kaarten, het was een stapel kaarten met occulte afbeeldingen, die de toekomst voorspelden. Het leek me niet verstandig dat soort orakels te raadplegen. Ik wist toen nog niet dat mijn eigen denken verstoort was en ik geloofde nog heilig in mijn eigen overtuigingen.

Toch klikte ik op een dag op een kaart en las een beschrijving. Raar genoeg gaf wat ik las me een fijn gevoel, de tekst was positief en bemoedigend, het gaf me zelfvertrouwen niet wetende dat ik een groot gebrek aan eigenwaarde en zelfvertrouwen had waar ik me niet bewust was. Vanaf die dag deed ik het vaker, vaak voor het slapengaan. Op een dag stond tussen de beschrijving van een kaart een quote van Mellody Beatty; “Wat we proberen te beheersen, beheerst ons leven.” Ik zocht online op wie de schrijfster was, en zag dat ze een boek geschreven had over co-dependency. Ik had inmiddels alle tarot beschrijvingen van een dame namens Ricca gelezen en wilde weten waar haar kennis vandaan kwam, het fascineerde me wat ze allemaal schreef. Dus besloot ik de boeken te bestellen van de mensen waar zij een quote van tussen haar teksten had geplaatst.

Ik bestelde het boek codependency no-more en las voor het eerst over de psychische problemen die kunnen ontstaan als je opgroeit in een gezin waar iemand een verslaving heeft. Ik herkende wel wat dingen, en dacht wat jammer dat we in Nederland niet zoiets hebben en hoe fijn zou het zijn van die meetings bij te wonen.

Een paar weken later zat ik in Cannes op eenReclame festival met een vrouw te praten die me vertelde dat haar man deelnam aan een twaalfstappen groep voor co-dependency in Amsterdam, er was dus ook een groep hier in Nederland en toen ik thuis kwam zocht ik online naar een meeting en ging erheen. Mijn vriend haalde zijn wenkbrauwen op bij alle cursussen die ik ineens begon te volgen. Ik had tot die tijd alleen maar dingen met hem gedaan en ging af en toe naar mijn moeder. Verder had ik nergens de energie voor. De boekleesclub over theologie deed hem een beetje denken aan zijn moeder die veel vrijwilligerswerk bij de kerk deed. Ik geloof dat hij er niet veel van begreep en het een beetje veroordeelde als een zwakte een God nodig te hebben.

Ik had echter het gevoel iets op het spoor te zijn wat me niet meer losliet. De lethargie was over, dus de opzet was sowieso al geslaagd, waar het ook heen zou lijden, ik werd in de ochtend weer met plezier wakker en dat was hoogste tijd.

Onderweg in de trein naar Limburg las ik in mijn boek over theologie en een meisje vroeg me nieuwsgierig waarom ik dat aan het lezen was. Toen ik haar vertelde dat ik op zoek was naar wat god nou eigenlijk betekende vertelde zij over vijf ritme dansen. Dat was haar religie, en je kunt wel bedenken dat ik ook dat zag als een teken. Ik ging naar mijn eerste les vijf ritme dansen. Ik probeerde niet te oordelen maar echt mee te doen, en merkte dat mijn lichaam het fijn vond om te bewegen op de muziek. Het deed me denken aan buitenspelen toen ik klein was en ik realiseerde me dat ik nog maar zelden iets deed waarbij mijn lichaam vanuit zichzelf mocht bewegen. Alles wat ik deed werd bepaald vanuit mijn gedachten. Mijn armen en benen konden echter ook vanuit zichzelf bewegen, zonder dat ik erover nadacht.

De routine van werk, vriend en familie was doorbroken, ik las en leerde, ik ontdekte en deed allemaal dingen die ik al sinds mijn kindertijd niet meer had gedaan. hoe moeilijk het was mezelf toe te staan dingen te doen die geen geld opleverden, alleen voor eigen plezier. Ik voelde me de eerste maanden vaak schuldig, een kritische stem in mijn hoofd vroeg me waar ik mee bezig was en waarom. Het vond het allemaal een overbodige luxe, leuke dingen doen, de stem waarschuwde me dat ik aan lager wal zou raken, in armoede zou leven, ik zou helemaal van het juiste pad afraken. Ik kon echter niet meer terug, ik had geen fysieke burnout maar ik was mentaal helemaal klaar met mezelf, ik zou nog liever een einde aan mijn leven hebben gemaakt dan doorgaan zoals ik geleefd had. Ik was dus niet meer bereid te luisteren naar de stem. het kind in mij was zo lang onderdrukt dat het nu het stuur in eigen handen nam, het weigerde, mijn Ziel maakte een pas op de plaats.

Ik maakte een afspraak bij een coach, toen ik erheen ging dacht ik er alleen maar aan hoeveel het mij zou kosten en voelde jalousie op het relaxed baantje was, lekker mensen uitvragen over hun problemen, hun levensverhaal aanhoren en dan zeggen ontspan toch lekker en stop met denken, maak er geen verhaal van, je creëert tenslotte je eigen drama. Ik besloot hem in een afspraak heel mijn leven te vertellen zodat hij de feiten op een rij zou hebben en me in een paar sessies zou kunnen vertellen hoe ik het op kon lossen.

Ik wandelde dus naar binnen, ging op het puntje van de poef zitten en ratelde aan een stuk door. Hij vroeg me op een gegeven moment wat relaxter te gaan zitten en een beetje achterover te gaan leunen, ik spande mijn buikspieren aan en probeerde krampachtig relaxed achterover te leunen en dacht bij mezelf; zo kan ik ook de kost verdienen. En toen was de sessie weer voorbij, ik kreeg een tikkie en dacht bij mezelf hier heb ik echt helemaal niets aan. Hij vertelde me nog ter afsluiting dat ik in zijn beleving voortdurend in angst leefde, vroeg me mijn hand op mijn borst te leggen en ik wist toen niet hoe waar het was. Soms gaat er in je ontwikkeling iets mis, zei hij, van kind naar volwassene… en dan kan je ziel niet goed indalen in je lichaam en zweeft een beetje boven je. Ja en wat doe je daar dan aan? Ik wilde een snelle oplossing, ik moest zo snel mogelijk weer aan de slag, werk zoeken. Ik wist dat ik overgevoelig was en me veel te druk maakte, over alles en iedereen. Het was alsof ik ontvelt was, mijn huid eraf was gehaald. Ik wist hij gaat het niet voor me oplossen, ik moet het zelf doen en ik weet hoe, de stappen zijn de enige weg.

En ik begon als een gek aan de stappen, alleen.